Baza wiedzy

 

Smog stał się niestety stałym elementem naszej codzienności. Wraz ze zwiększającą się świadomością problemu, mnożą się jednak również mity dotyczące skutecznych sposobów radzenia sobie z problemem. Poniżej tłumaczymy więc jak skutecznie chronić dzieci przed smogiem i rozwiewamy najczęstsze mity na temat zanieczyszczeń.

W DOMU

1. Dbanie o zdrowy oddech zaczynamy przede wszystkim od domu i domowników – pod żadnym pozorem nie wolno palić papierosów w domu, w którym mieszkają dzieci. Dym tytoniowy jest zanieczyszczeniem powietrza o udowodnionym negatywnym wpływie na zdrowie (Mason K. 2016). Kontakt z dymem tytoniowym zwiększał ryzyko nagłej śmierci łóżeczkowej, zachorowań na astmę oraz zapalenia ucha środkowego.

2. Jeśli okna w pokoju dziecka wychodzą na ulicę, w godzinach największego ruchu lepiej je zamknąć. Badanie przeprowadzone na Sycylii wykazało nasiloną alergizację wśród dzieci, które mieszkały w pobliżu dużych skrzyżowań (Proietti et al. 2003). Szczególnie w przypadku mieszkań przy ruchliwych ulicach warto zadbać o oczyszczanie powietrza w domu. Skuteczne oczyszczacze są w stanie wyłapywać nawet do 99% zanieczyszczeń.

 

 

SPACERY i PODRÓŻE

3. Warto sprawdzać jakość powietrza- albo na stronie Wojewódzkiego Inspektoratu Ochrony Środowiska albo w aplikacjach na smartfony.  Nie ulegajmy złudnemu przekonaniu, że smog to problem dużych miast. Aplikacje mobilne, które pokazują jakość powietrza w różnych miejscach wskazują na większe zanieczyszczenie powietrza np. w miejscowościach podwarszawskich niż w samej Warszawie. 

4. W te dni, w które powietrze jest szczególnie zanieczyszczone, w miarę możliwości lepiej zostać w domu z dzieckiem. Wyjście na "świeże" powietrze nie będzie wcale dobre dla dziecka. A powietrze w te dni nie będzie wcale świeże... I choć część rodziców argumentuje, że woli wyjść mimo smogu,  żeby wytworzyć witaminę D3 w skórze – nie jest to dobra praktyka. Wyjście na spacer w dni, w które jest ogłoszony alarm smogowy jest szczególnie niebezpieczne dla naszych dróg oddechowych. Warto tez pamiętać, że od października do końca marca w Europie Środkowej nie ma optymalnych warunków słonecznych do powstawania wystarczającej ilości witaminy D (diabetologia.mp.pl) z syntezy skórnej i z tego względu najlepszym jej źródłem są suplementy.

5. Popularny mit mówi, że w samochodzie z obiegiem zamkniętym nie jesteśmy narażeni na smog. W jednym z holenderskich badan porównywano narażenie pieszych, rowerzystów i kierowców samochodów na zanieczyszczenia powietrza. Według wyników tego badania, kierowcy mają największe stężenie zanieczyszczeń w drogach oddechowych (van Wijnen JH et al. 1995).
Najlepiej więc byłoby nie podróżować z dzieckiem w godzinach szczytu. Jeżeli jednak musimy z różnych przyczyn w tych godzinach się przemieszczać, postarajmy się wybrać mniej ruchliwe ulice. Czasem warto nadrobić nawet kilka kilometrów dla lepszego powietrza. Wybierając się na spacer czy przejażdżkę rowerową wybierajmy takie trasy, które nie przebiegają bezpośrednio wzdłuż ulic. 

 

 

6. Nie ma też pewności, że maski smogowe są w stanie skutecznie uchronić dzieci.  Trudno ocenić, czy istnieją skuteczne filtry całkowicie chroniące nas przed pyłem zawieszonym, a zwłaszcza jego drobną frakcją PM2,5. Cząstki PM2,5 to wszystkie te cząsteczki, których średnica jest 30 razy mniejsza niż grubość włosa. Co prawda część producentów deklaruje, że ich maseczki wychwytują cząstki o średnicy 2,5 mikrometra, warto jednak pamiętać, że cząsteczki o średnicy 0,1 mikrometra również należą do frakcji PM2,5. Ta właśnie frakcja jest najbardziej niebezpieczna dla zdrowia, gdyż przedziera się przez górne drogi oddechowe i dostaje się do układu krążenia za pośrednictwem pęcherzyków płucnych. Ponadto stosowanie takich masek u dzieci jest niezwykle trudne z powodu prozaicznych problemów technicznych – wie to każdy, kto choć raz próbował przeprowadzić u dziecka inhalacje.

7. W dni wolne, w weekendy, gdy tylko jest taka możliwość, warto wyjechać z dzieckiem poza miasto, w czasie wakacji zaś nad morze. Z badań wynika, że powietrze na Pomorzu jest czystsze niż na południu kraju. Przyczynia się do tego między innymi wiejący nad morzem wiatr.

DIETA I HIGIENA

8. Najlepiej byłoby, gdyby dziecko oddychało przez nos. To pierwsza bariera dla zanieczyszczeń- szkodliwe cząsteczki zawieszają się w śluzie produkowanym przez komórki śluzowe a dzięki rzęskom na nabłonku migawkowym są usuwane poza organizm. W czasie kataru udrażniajmy więc noc regularnie
 

9. Pamiętajmy o odpowiedniej diecie. Dieta powinna być bogata w substancje neutralizujące wolne rodniki, czyli w witaminę A, C oraz E. Warzyw i owoców zawierających te witaminy mamy do wyboru mnóstwo, do koloru- np. morele, brzoskwinie, cytrusy, szpinak, ogórki kiszone, marchewka.

10. Dzieci powinny dużo pić. Część zanieczyszczeń przyklei się do ścianek gardła zamiast trafić do płuc. Żeby miały jednak szansę się przykleić, śluzówki muszą być wilgotne. Nie dopuszczajmy do stanu, w którym śluzówki będą podsychające.

 

Autorzy: dr Aleksandra Rurarz, konsultacja merytoryczna dr n. med. Wojciech Feleszko
 

 

Źródło: 
1. http://pulmonologia.mp.pl/